Dat een dagboek geheim is en dat een brief die aan iemand gericht is, geheim is, vind ik beiden vanzelf sprekend.
Soms worden dagboeken gepubliceerd tijdens iemands leven en dan is dat met goedkeuring van de schrijver(ster). Soms ook worden dagboeken gepubliceerd na iemands dood en dan bekruipt mij als lezer soms een plaatsvervangende schaamte. Dit was nooit bedoeld voor de openbaarheid. Zo is een brief die je aan iemand adresseert, bestemd voor die persoon en niet voor jan en alleman. Je schrijft een brief in vertrouwen aan iemand, om iets te delen of om dat je verliefd bent, blij, teleurgesteld, boos of verdrietig. Als blijkt dat die persoon jouw brief dan doodleuk ook aan anderen heeft laten lezen dan is je vertrouwen beschaamd. Jouw briefgeheim werd niet beschut, het werd te grabbel gegooid. En dus kan een ander dan met spot of zelfs hoon naar jou kijken, dan kan er geroddeld worden over iets, dat slechts voor een persoon bedoeld was.
Overigens kunnen brieven soms ook openbaar worden gemaakt, met hetzelfde effect, ook dan schaamte, als je denkt dat dit nooit de bedoeling van de schrijver was. Van hoe weinig respect voor de schrijver getuigt dit ?? Maar het kan ook zijn dat brieven (al of niet geredigeerd..) bij leven al gepubliceerd worden, zoals dat het geval was, dacht ik , bij Betje Wolff en Aagje Deken bijv. Een brief-project op die basis vind ik vaak erg leuk.
Gelukkig had mijn overleden echtgenoot en ook mijn huidige partner, genoeg respect voor mij, om noch mijn dagboek noch mijn brieven in te kijken , laat staan die brieven te verkwanselen door ze rustig aan iemand anders te laten lezen.
Wat dat betreft heb ik wel eens nachtmerries , wat zal er gebeuren als ik plotseling overlijd, wie zal mijn dagboeken en brieven dan allemaal gaan lezen. Hoe schaamteloos wordt er dan misschien mee omgegaan?
Ik heb helaas ooit meegemaakt dat een vriend van me (laat ik het een vriend noemen…) mijn dagboek stiekem las . Ik kwam daar toevallig achter, toen ik met een vriendin thuis kwam vrolijk en uitgelaten, en mijn ‘vriend ‘die stond aan het raam van mijn toenmalige huis, zijn gezicht stond op onweer. Wat bleek , hij voelde zich zeer gekwetst door zaken die ik in mijn dagboek geschreven had.
Een ander voorbeeld, ik stuurde vrij recent (in het jaar 2015) iemand een brief over een kwestie die mij dwars zat (verdriet) , en ik noemde daarin ook een andere persoon, die aan dat verdriet had bijgedragen. Wat blijkt? Mijn brief werd doorgespeeld naar de andere persoon in kwestie. Drama compleet.
Gek misschien, maar zulke voorvallen beschadigen zo diep je vertrouwen, dat je die personen nooit meer echt in vertrouwen kunt nemen. Hoe jammer.
Waarom een geheim niet het voorrecht van geheim geven?
